Để tìm thấy những loại sản phẩm làm chất phụ gia trong công nghiệp mà không chứa thành phần gluten đang được ưa chuộng hiện nay và những sản phẩm công nghiệp có lợi cho sức khỏe như giảm lượng cholesterol và giảm lượng đường trong máu. Nhiều sản phẩm công nghiệp sử dụng trong thực phẩm nói chung hay sản phẩm công nghiệp nói riêng đang được rất quan tâm về độ an toàn đối với sức khỏe.

Bài viết này sẽ giúp chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về một chất phụ gia Xanthan Gum mà chúng ta có thể sử dụng vài lần trong tuần nhưng chúng ta không nhận biết nó có lợi ích như thế nào đối với sức khỏe của người sử dụng và trong sản xuất thực phẩm.

GIỚI THIỆU CHUNG

Xanthan gum là gì?

Xanthan gum (E415) là một loại phụ gia thực phẩm được sử dụng rộng rãi như là chất làm đặc, chất nhũ hóa và chất ổn định trong thực phẩm. Được tạo ra khi đường được lên men bởi vi khuẩn Xanthomonas campestris sau đó được điều chế bằng cồn hoặc isopropanol sau đó sản phẩm sẽ được làm khô và biến thành bột.

Nó là một polysaccharide và là một chất xơ hòa tan hấp thụ nước không thể phân hủy được nên sẽ không thể tiêu hóa được chúng

Vào năm 1963 nó đã được phát hiện bởi các nhà khoa học. Xanthan Gum đã được phê duyệt là an toàn sử dụng để làm chất phụ gia cho thực phẩm.

Tính chất vật lí:

- Có dạng bột khô màu kem và vị trung tính

- Hòa tan cả nước nóng và nước lạnh với độ pH 5,5 – 8,5 cho dung dịch 1% (25 °C), không hòa tan trong cồn.

- Độ nhớt của dung dịch 1% là từ 1200 – 1700 cps mạnh hơn gelatin khoảng 100 lần.

Các sản phẩm có chứa Xanthan gum:

Chúng ta thường được biết xanthan gum có tính ổn định và làm đặc nên thông thường nó sẽ xuất hiện trong các sản phẩm như thực phẩm, sản phẩm chăm sóc cá nhân và sản phẩm công nghiệp.

• Thực phẩm: rau salad, kem, súp, siro, các loại nước ép trái cây,…
• Thực phẩm chăm sóc cá nhân: kem dưỡng da, kem đánh răng, serum, dầu gội dầu xả,…
• Sản phẩm công nghiệp: Các loại thuốc diệt côn trùng, chất tẩy rửa, sơn,…

CÔNG DỤNG CỦA XANTHAN GUM

- Sử dụng để làm chất làm dày trong thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, công nghiệp dầu mỏ và nhiều ngành công nghiệp khác

- Chất làm dày, đông đặc trong sản xuất kem, chất tạo béo giả

- Tăng thể tích cải thiện kết cấu, tính ổn định của các loại bột nhào đông lạnh, giữ ẩm khác, thời hạn bảo quản dài

- Tạo đặc, tạo gel trong các sản phẩm như súp, tương ớt, nước sốt, gia vị, siro, mứt,...

Ứng dụng trong sản phẩm chăm sóc cá nhân:

Xanthangum được sử dụng trong chất làm dày, chất nhũ hóa, nó phân tách đều các phụ gia trong sản phẩm, nó giúp sản phẩm mịn, tạo dùng chạy mượt hơn.

Ví dụ: kem đánh răng, kem, nước thơm, dầu gội đầu,…

Ứng dụng trong công nghiệp

Tạo nhiệt độ và độ pH khác nhau, bám vào bề mặt và làm đặc chất lỏng, trong khi vẫn duy trì được dòng chảy tốt (các loại thuốc diệt nấm, diệt cỏ, thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa gạch, vữa, lò nướng, bồn cầu, sơn, chất lỏng dùng khoan dầu, chất kết dính như keo dán tường)

Những lợi ích của xanthan gum đối với sức khỏe

-  Giảm lượng Cholesterol: Cơ thể sẽ được giảm lượng cholesterol khi sử dụng một liều lượng cao kẹo xanthan gum. Đã có những nghiên cứu năm 1987 liên quan đến việc sử dụng cholesterol trong một khoảng thời gian nhất định và đã có kết quả rằng một người đàn ông đã giảm 10% lượng cholesterol của cơ thể sau khi sử dụng kẹo xanthan gum trong khoảng 3 tuần.

-  Điều trị khô miệng và không có nước ngọt: Xerostomia là một loại bệnh khô miệng khiến nước bọt không thể tiết ra bình thường. Các nghiên cứu đã phát hiện ra khi sử dụng xanthan gum sẽ là một chất giảm tình trạng khô miệng bằng việc sử dụng kẹo xanthan gum hay kem đánh răng chứa xanthan gum để giúp miệng có độ ẩm và giảm tình trạng miệng bị khô.

-  Giảm hoặc ổn định lượng đường trong máu: Việc sử dụng gạo nấu cơm kết hợp với ≥1% xanthan gum ở một số người đã giúp giảm được lượng đường trong máu sau khi ăn cơm 15 - 30 phút đã được nói rõ hơn trong một nghiên cứu năm 2016. Việc ăn kết hợp cơm nấu cùng xanthan gum giảm được đáng kể hơn khi sử dụng kẹo xanthan gum trước và sau khi ăn.

-  Thuốc nhuận tràng: Những tính năng quan trọng của xanthan gum là liên kết nước nên việc sử dụng nó có công dụng như là thuốc nhuận tràng để điều trị cho bệnh táo bón giúp ruột có đủ ẩm và hỗ trợ cho chức năng tiêu hóa của cơ thể.

- Giúp trị bệnh khó nuốt: Những người lớn tuổi và người bị bệnh thần kinh có thể sẽ bị một số bệnh như khó nuốt do miệng và cổ họng bị khô cho nên việc sử dụng kẹo cao su xanthan gum có thể làm đặc thức ăn và nước bọt sẽ giúp chúng dễ dàng di chuyển xuống cổ họng giúp những người mắc chứng khó nuốt có thể nuốt thức ăn một cách an toàn tránh bị tình trạng nghẹn và an toàn khi ăn uống hơn.

- Giảm cân: Đã có những đánh giá của mọi người sau khi sử dụng xanthan gum họ có cảm giác no căng. Vì làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn và ngăn chặn làm rỗng dạ dày nên sau khi ăn sẽ có cảm giác no căng.

Nguy cơ sức khỏe tìm ẩn

Tác dụng phụ phổ biến của kẹo cao su xanthan gum là gây khó chịu cho dạ dày mà mọi người đang gặp phải.

Những người có tiền sử tiêu chảy hoặc đau đường tiêu hóa dữ dội: vì khả năng tạo độ ẩm trong hệ tiêu hóa nên có khả năng làm bệnh tiêu chảy nặng hơn khi sử dụng.

Người bị bệnh đi tiêu không kiểm soát: vì sử dụng xanthan gum có tác dụng nhuận tràng nên có thể việc đi tiêu sẽ khó có thể được kiểm soát vì sẽ đi nhiều hơn.

Người  bị dị ứng với các loại cây họ cải như bông cải xanh, bắp cải và cải xoăn: vì được làm từ vi khuẩn sống trên những loại cây này nên khi sử dụng  xanthan gum có thể sẽ bị dị ứng vì có thể bị nhiễm bẩn.

Người bị dị ứng nghiêm trọng với lúa mì, ngô và đậu nành và sữa: vì xanthan gum có nguồn gốc từ các loại thực vật lúa mì, ngô, đậu nành và sữa nên những người dị ứng với những loại đó nên tránh sử dụng kẹo cao su xanthan gum.

Trẻ sinh non: Để có thể cho trẻ sinh non uống sữa người ta đã cho một loại chất dựa trên xanthan gum là Simply Thick để tiêm vào công thức sữa hoặc sữa mẹ để cho trẻ uống. Mặc dù biết rằng nó an toàn để sử dụng cho người lớn nhưng vì trẻ sơ sinh vẫn còn đang phát triển nên trong vài trường hợp trẻ sử dụng sẽ bị viêm ruột hoại tử ảnh hưởng đến ruột bị viêm, bị tổn thương và dẫn đến bị chết.

Người đang dùng thuốc đặc trị hoặc có kế hoạch phẫu thuật: Những người có căn bệnh tiểu đường nên tránh sử dụng sản phẩm chứa xanthan gum vì khi sử dụng sản phẩm như kẹo xanthan gum sẽ làm giảm lượng đường trong máu nó sẽ nguy hiểm đến những  người mang bệnh nếu muốn sử dụng thì phải hiểu rõ nó sẽ ảnh hưởng đến lượng đường trong máu như thế nào. Những người nếu có kế hoạch phẫu thuật cũng nên tránh sử dụng xanthan gum vì nó làm giảm lượng đường nên sẽ nguy hiểm đến kế hoạch phẫu thuật.

Các chất thay thế cho Xanthan Gum

Các chất sau có đặc tính giống như xanthan gum như làm đặc thức ăn và đảm bảo kết cấu nhưng lại ít tác dụng phụ đến với sức khỏe như:

-  Hạt chia hấp thụ nước và sẽ làm cho thức ăn có kết cấu sền sệt

-  Hạt lanh xay làm kết dính thực phẩm và thúc đẩy kết cấu đều hơn

 - Gelatin làm đặc và giữ ẩm được thực phẩm

 - Khoai tây, bột ngô cũng có khả năng thải thiện được độ đặc, độ dày của thực phẩm  kể cả thực phẩm nóng và nguội.

Thay thế cho thực phẩm không chứa Gluten

Những thực phẩm chứa gluten có thể sẽ gây ra đau dạ dày dữ dội, tiêu chảy cho những người có bệnh celiac hay quá mẫn cảm với gluten.

Trong việc làm ra bánh nướng các thành phần và bột có chứa gluten vì trong gluten sẽ làm cho bánh nướng có kết cấu, dạng vụn và độ mềm dẻo nên để có những thành phần không chứa gluten ta có thể thay bằng xanthan gum vì nó có thể làm đặc và giữ được độ ẩm cũng như cải thiện được kết cấu và đặc tính cho bánh nướng tương tự như gluten nhưng không có nhiều tác dụng phụ.

Xanthan gum có an toàn để sử dụng không?

Trong một số nghiên cứu năm 1987 đã cho năm người đàn ông tiêu thụ xanthan gum mỗi ngày trong 3 tuần kết quả cho biết không có một dấu hiệu bất lợi nào đối với sức khỏe  mà nó còn cải thiện được một số vấn đề sức khỏe như làm giảm lượng đường trong máu cho những người có lượng đường trong máu cao. Qua nghiên cứu đã cho thấy rằng xanthan gum an toàn để sử dụng.

Trong thực phẩm thường được sử dụng có xanthan gum nó chỉ có khoảng 0,05 – 0.3% cho một sản phẩm nên khi sử dụng sản phẩm có chứa ít chúng thì sẽ không gặp vấn đề hay tác dụng phụ nào cả.

Việc sử dụng xanthan gum trong một số loại thực phẩm sẽ có nhiều tác dụng trong bảo quản và làm đặc thức ăn ngon hơn và giữ được lâu hơn. Chúng có nhiều lợi ích về sức khỏe như giảm cholesterol, nhuận tràng, giúp dễ nuốt , khô miệng và bên cạnh đó cũng có những tác dụng phụ tiềm ẩn trước khi sử dụng chúng cần được tìm hiểu kĩ để đảm bảo được sức khỏe.